Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü mezunlarının bir e-ortamıdır.

Ana Sayfa | Etkinlikler | Birikimler | Ülke Gündemi | Biz Bize | Dağar | Siteler | Sanat | Başka Şeyler  

Arşiv

metu-ie-alumni

Kimlik

Yazışma

Sinan Kayalıgil,

Sevgili ListEM,

Bugün yazacağım tuttu nedense, bu sefer kısa tutmaya çalışacağım....

2-3 senedir, babamların dershanesinde üniversite tercih yapmaya çalışan öğrencilerin oldukça "acımasız" sorularına muhatap oluyorum. Nedense hep o tarihlerde bir şekilde Ankara'dan Denizli'ye gelmiş oluyorum.... Çocukları bir görseniz, "Aaa endüstri mühendisiymiş", "hem de ODTÜ'den", "hem de y. mühendismis"....vs....

Tabii hal böyle olunca herşeyi biliyor olmak durumuna itiliyorsunuz:) Ah, bir de birşeyler bilsem:) Geçen üniversite tercih koşuşturması sırasında, kendimce bir yol buldum bizim mesleği anlatmak için.

Anlatayım:

(i) Önce meraklı bir öğrenci alınır (ki dinlemeye ve düşünmeye sabrı olsun);

(ii) sonra başlanır anlatmaya (yarım yamalak bilgimle ve çok çok basitleştirerek): "Bak şimdi, makina mühendisleri ne yapıyor, makina mı tasarlıyor sadece? Tasarlayacakları makinanın 30 bin tane parçasının dayanıklılık, tasarım, malzeme bileşeni, tedarik edilebilirliği vs.vs. gibi konuları bir aray getirip uyumlulaştırmaya da çalışıyolar. Demek ki tasarlamak (halk arasında makina yapmak diye geçiyor) çok çok fazla şeyi içeriyor.

E onlar da zaten calculus (bunun ne olduğunu bilenler çıkıyor), termodinamik, mukavemet gibi dersler alıyorlar. Peki biz ne yapıyoruz, biz de sistem tasarlıyoruz."

İşte buraya kocaman bi nokta koyduktan sonra "sistem ne ola ki?" sorusunun gelmesini bekliyorum. Genede 2-3 saniye alıyor, kazara daha fazla alırsa "sistem demekle neyi kastediyorum biliyor musun?" diye sorup muhabbeti tekrar lehime çekmeye çalışıyorum. Sonra tekrar devam ediyorum:

"Bak şimdi, en basitinden, bu şehirdeki çöp toplama sistemi ya da belediye otobüslerinin sefer düzenlemesi (çizelgeleme diyelim) ya da bu dershanede kimin hangi derse hangi gün hangi saatte gireceğinin belirli olması gibi konular sana bir sistemin varlığını anlatıyor. Düşün bakalım şimdi hergün belirli bir saatte belirli bir yerden bindiğin otobüsün neden o gün o saatte oraya konduğunu bulabilecek mısın?"

Burada -samimi olarak söylüyorum- kafaları allak bullak oluyor. Genelde ilgi bundan sonra başlıyor. Bu noktada "trade-off" kavramını anlatmaya çalışıyorum. Devam edelim mi: "Şimdi sizin ordan geçen otobüsler 25 dakikada bir değil de 15 dakikada bir geçse senin için daha rahat olur değil mi, ama o zaman belediyeye ekstra otobüs masrafı çıkar, o zaman ne olur bilet fiyatları artar ki bu da hoşuna gitmez. E peki belediye masraf olmasın diye sizin oranın otobüs seferlerini 2 saatte bire düşürse o zaman da helak olur orada yaşayan insanlar. Otobüs seferlerini gün boyu 15 dakikada bir tutsan, sabah ise gidiş saatlerinde süper olur, ayakta gitmezsin ama öğleyin de otobüsün müşterisi olmaz değil mi?"

Biraz da "sistemic" olayına girmek lazım şimdi:

"Tabii buraya kadar sadece sizin mahalleyi konuştuk, e daha 500 tane böyle mahalle var. Ayrıyeten her mahalle sizinki gibi değil ki, kimi mahalleler biraz daha zengin, gidecekleri yere arabalarıyla gidiyorlar, kimi mahallelerde araba sahibi olanların sayıları çok az. Kimi mahallelere gün içinde çok yoğun gelip giden oluyor -mesela Bayramyeri, Delikliçinar- kimilerine mesai bitiminden önce uğrayan olmuyor."

Son olarak da "objective" kavramını biraz deşiyorum: "Sen şimdi kimi memnun edeceksin, belediyenin kasasını mı, hizmet verdiğin insanları mı....Öyle ya çok otobüs, çok para, fazladan bakım masrafı, pahalı otobüs bileti; diğer yandan az otobüs, hergün ayakta gidip gelme, otobüs kuyrukları, yağmur altında otobüs bekleme...vs.. Şimdi bir düşün bakalım 500 ayrı mahalleye hangi günün hangi saatinde hangi rotalardan otobüs gönderip getireceksin. Şimdi istersen bunun aynısını çöp toplama sistemi için kur, ya da sizin fabrikadaki dokuma tezgahları için kur.....İşte biz de sistem analizi ve tasarımı yaparken bu tür şeyleri yapmamıza yardımcı olacak dersler alıyoruz: Calculuş, yöneylem, istatistik, simülasyon ..vs..vs...."

Buradan sonra da aklına gelen bir şey olursa beni her zaman arayabileceğini söylüyorum. Ne kadar doğru bir iş yapıyorum bilmiyorum ama genelde bu konuşmaların olduğu ortamlarda danışabileceğim kimse olmadığından bilebildiğim kadarıyla bu kadar açıklayabilmeye çalışıyorum. Tabii bir de velilere açıklama yapmak gerekiyor ki o daha karışık bir iş, orada kaç para kazanabileceği gibi daha somut ama cevabı belirsiz sorular geliyor:)

Aslında nedense bir türlü bu mesleği salt üretime yönelik olarak görmedim. Genelde toplumda öyle bir izlenim olduğunu düşünüyorum. Endüstri Mühendisi isminde de sanayi üretimini çağrıştıran bir şeyler var gibi sanki. Sistem mühendisliği bana sanki daha doğru gibi geliyor ama buraya gelmeden önce bu yeni eklemenin curriculum'daki hangi değişiklikler sonucu olduğunu ya da hangi değişiklikleri getireceğini tartışmak belki daha açıklık getirir. Tabi burada "isim değişikliği yüzünden currıculum değişecek" ya da "currıculum değiştiği için isim değişecek" demek istemiyorum kesinlikle.

Ortada bir değişim olduğu ('60 lardan bu yana diyor Shahrukh İranı Sinan Beyin gönerdiği mesajda) tartışılıyorsa, o değişimin ne olduğunu tartışsak. Gene uzun oldu farkındayım:)

Umut GÜR '98

Çar 17.12.2003 03:22

PS. Bi de şu konu var: ben bilim teknoloji politikaları konuşuyla uğraşırken (biraz sosyal bilimler), kendi mesleğimin tekniklerini uygulayabilmede neden zorlandim? Onu da umarım -listEM'in sabrını zorlamadan- daha sonra yazarım artık.

***

Yazışmalar sürüyor. Arada Nezih gibi ('kurum mühendisliği'- enterprise engineering) düşünen de yok değil. Sıkılmadan izleniyor mu, bilemiyorum artık. Sinan Kayalıgil '78

I don't see anything wrong with our name or frankly that much wrong with our profession. It seems to me that most of our students get jobs and ones that (even) pay reasonably well. In fact about the only negative comments I hear about the IE profession come from IE's bemoaning our miserable lot in life!

John Fowler (Arizona State University)
==================

HI...this is fun! It seems to me that Management or Managerial Engineering takes us too close to the Business School, and presents a perspective that may not fit our roles in working on systems improvement, design and evaluation....Management Engineering always seemed to me at first to be focused on designing organization charts...I prefer Enterprise and/or Productivity Engineering to that...if Industrial and Systems is to be laid to rest....

Lou Freund (San Jose State University)
===============

What kind of “systems” are you talking about? ME’s work with mechanical systems, EE’s with electrical systems, etc. By itself, “systems” doesn’t imply anything more than an interconnected assemblage of units. [Note: my undergraduate work was in mechanical/electrical and references to systems were ubiquitous in the curriculum]

On the other hand, “industrial” originally (meaning before IE) meant characterized by the skilled work of people. This transcends narrow interpretations of industrial as manufacturing or the production of goods. It easily includes all types of service industries and the working with information. It even includes systems!

I think that it might be wise for IIE to first do a better job of defining and educating on the term “industrial”, rather creating another layer of terminology for inevitable understanding.

David R. Clark, Ph.D., P.E.
Program Director and Associate Professor of Industrial & Manufacturing Engineering Industrial & Manufacturing Engineering and Business Department Kettering University

**************

[METU-İE-ALUMNI:14117] Sistem Mühendisliği

Merhaba,

Sinan Hocamızın gündeme taşıdıgı konu hakkında, daha önce rastladıgım bir internet sitesinden bahsetmek istiyorum. Sistem Mühendisliği bir marka olarak kullanılmakta; bir profesyonelin, Tınaz Titiz, görüşleri, derlemeleri de burada. http://www.tinaztitiz.com/hizmet.php4?i=2. 

Bir de sitede bulduğum yazılardan biri dikkatimi çekti, sizin de ilginizi çeker umudundayım. http://www.tinaztitiz.com/yazi.php4?id=643. Klasik iş tanımının dısına taşmaya çalısıyor, hoş. Daha paylaşılır, konu güzel zira..

Sevgiler..

Alpay Zeybek '01

Çar 31.12.2003 09:34

***

Mesleğimizin ismi ve iştigal sahası konusu arada geliyor gidiyor, ben de görüşümü kısaca belirteyim:

"Endüstri Mühendisliği" veya "İşletme Mühendisliği" isimleri, belki konuldukları sırada bu mesleğin kullanım alanının "sanayi" ile sınırlı olması niyetini yansıtıyor olması yönünden doğru isimler olmuş olabilir. Ancak hem bugünkü, hem yarınki kullanım alanının genişliği bu isimleri "yetersiz" konuma getiriyor. Dolayısıyla bu isimler bugün itibariyle, en yalın ifadeyle "yanlış". Aynen "TKY" gibi.

Bu isimlerin "yanlış" olduğu görüşüyle devam ediyorum, hemfikir değilseniz aşağıdaki paragraf gereksiz:

Ya "yanlış da olsa belli bir kabullenmişlik var, değiştirmeye çalışmak işleri daha da karıştırabilir" denilecek, ya da bu isimler değişecek. Ben ikinci yoldan yanayım. "Bu isimleri değiştirmek için çok geç" demek, bu mesleğin yaşayacağı dönemin kendi yaşam dönemimiz ile sınırlı olduğu varsayımını yapmak olur ki, bu da, belki doğru bile olsa, bencil bir yaklaşım. Bizim mesleğe benim yakıştırdığım isim "Sistem Mühendisliği", nothing more, nothing less. Bence "cuk" diye oturuyor.

İştigal sahası konusunda: "Endüstri Mühendisliğinin ihtisası nedir?" sorusuna cevap aramanın yersiz olduğunu düşünüyorum, olmayan bir şey aranmakla bulunmaz, bulunsa bile bulunan yanlıştır. Bu mesleği seçenler, ihtisaslaşmak için gereken altyapıyı üniversite öğretiminin "B.S." safhasında alıyor, aldığını ne yaptığı ile bağlantılı olarak ihtisaslaşıyor. İsterseniz "bu mühendislik, ihtisaslaşmayı B.S. safhasının bir ötesine taşıyor" diyebiliriz. Eğer "sistem tasarlamak, kurmak, işletmek, iyileştirmek" iştigal sahasına "ihtisas" diyecek olursak (ki benim şüphem var) o zaman "BS" safhasında alınan ihtisas budur.

Fazla "köşeli" bir görüş mü bilmiyorum ama böyle düşünüyorum.

Sevgiler
Turgut Uzer '76
Pzt 19.01.2004 18:47
 

Ana Sayfa | Etkinlikler | Birikimler | Ülke Gündemi | Biz Bize | Dağar | Siteler | Sanat | Başka Şeyler