19 Ekim'de 'Harem' balesinin Ankara Devlet Opera ve Balesi`ndeki ilk
temsili (prömiyeri) yapıldı. 'Çanakkale Şehitleri' balesindeki güçlü
koreografinin yaratıcısı Sn. Merih Çimenciler'in bu yapıtta da
Osmanlı Devleti'nin üst yönetiminin sürdürdüğü Harem yaşamını tüm
ayrıntılarıyla klasik baleye büyük bir başarıyla uyarlayabilmiş
olduğunu gördük ve yapıtı büyük bir zevkle izledik.
'Harem' balesi'nin dekoru da koreografinin zenginliğini tamamlar
nitelikte. Ancak bizce yapıtın en önemli ve üstün yönlerinden biri
tek sesli ve ağır ritimli Osmanlı Usul Müziği'nin çok sesli müziğe
uyarlanarak ve zenginleştirilerek koreografiyle son derece uyumlu
bir birliktelik oluşturmasıdır. Bu bağlamda koreografisinden,
müziğine, dekorundan dansçılarının olağanüstü yorumlarına kadar
'Harem' balesini bir başyapıt olarak nitelemek olanaklı. Ancak
yapıtın bir diğer üstünlüğü de tanıtım kitapçığından kaynaklanıyor.
Kitapçık bu yönüyle Osmanlı Devleti dönemindeki kadın ve erkek
giysilerini yansıtan, özgün resimlerden yararlanılarak hazırlanmış
ve bu balenin anısına özenle saklanması gereken ve zengin bir
birikimi içeren kalıcı bir anı niteliğinde. Umarız Sn. Çimenciler en
büyük dileği olan, Harem Balesi'nin Topkapı Sarayı'nın HAREM
bölümünde sergilenmesini gerçekleştirerek yapıtının görsel
zenginliğini özgün ortamına taşır ve tarihe sanatla yeni bir not
düşer.
'Harem' balesini izlerken Cumhuriyetimizin bize kazandırdıklarını
bir kez daha saygıyla andık. Osmanlı Devleti ve bu devletin önemli
bir unsuru olarak düşünülen Padişah`ın haremi günümüzde sürseydi
kuşkusuz ne değerli sinema yönetmeni ve yapımcısı Ferzan Özpetek
'Harem' filmini çekebilirdi ne de Sn. Çimenciler 'Harem' balesindeki
başarılı koreografisini sahneye koyabilirdi. Böyle bir yönetimde
Cumhuriyetimizin yetiştirdiği yetenekli dansçılarimız da olamayacağı
gibi yurttaşlar olarak biz de bu olağanüstü yapıtı izleme
özgürlüğünden yoksun bireyler olarak kalacaktık. Bu nedenlerle
Cumhuriyetimizin bizlere sunduğu tüm hak ve özgürlüklerden uzak
tutacak olan Osmanlı Devleti ve Padişahın hareminin ağırlıklı
etkinliği olan devlet düzeni artık iyi ki yok. Ancak Osmanlı kültür
kalıtı Anadolu'daki diğer tüm tarihsel kültür kalıtları gibi
Cumhuriyetimizin sanatsal yapıtlarını zenginleştirmeyi ve esin
kaynağı olmayı sürdürüyor ve bizleri hergün biraz daha
zenginleştiriyor . Bu sürecin gelecekte de başarıyla gelişeceğine ve
süreceğine içtenlikle inanıyoruz. Bu yapıtı sahneye koyma kararını
alanları ve her düzeyde emeği geçenleri yürekten kutluyoruz.
|