|
(Reinventing the Government)
ABD'de kamu yönetiminde etkenlik ve verimliliğin artırılması çalışmaları 13 Mart 1993'te Ulusal Performans Gözdengeçirimi (UPG) (National Performance Review - NPR) adı altında başlatılmıştır. Program genel olarak David Osborne ve Ted Gaebler'in yazmış oldukları "Hükümetin Yeniden İcadı: Girişimcilik Ruhu Kamu Sektörüne Nasıl Aktarılır? - Reinventing Government: How the Entrepreneurial Spirit is Transforming the Public Sector)" kitabını temel almıştır.
Ana ilkeleri şöyle sayılabilir:
1. Hükümet çok gerekli bir aygıttır.
2. Sivil toplum işlevlerini etken bir hükümet olmadan etkin bir biçimde yerine getiremez.
3. Problem hükümette çalışan insanlarda değil onların içinde çalıştığı sistemlerdedir.
Yaklaşımın ilkeleri ise şöyledir:
1. Sonuçları ölç (internal audit/BSC),
2. Müşteriyi sürücü koltuğuna oturt,
3. Rekabet ve pazar ekonomisi kurallarını uygula,
4. Merkeziyetçiliği kaldır.
ABD uygulamasından bazı önemli ayrıntılar:
1. Yönetim aralığı yedi çalışana bir yöneticiden onbeş çalışana bir yöneticiye yükseltilmiştir.
2. 10 bin sayfalık Federal Personel Kararnamesi uygulamadan kaldırılmıştır.
3. 100.000 doların altındaki kamu satınalma süreçleri basitleştirilmiştir.
4. Ölçülebilir performans ölçütleri geliştirilmiş, müşteri memnuniyeti sürekli ölçülmüş, özel sektörün en iyi şirketlerindeki hizmet standartları benimsenmiştir.
5. Devam çizelgeleri ve zaman kartları kaldırılmıştır.
6. 140.000 müfettiş kadrosu iptal edilmiştir (kontrol edenleri kontrol edenler).
7. Maliye Bakanlığı süreçler yerine sonuçlara odaklandırılmıştır.
Bunlar neden yapılmıştır? Çünkü zamanlar değiştiği halde Federal hükümet değişmemiştir. 1932'de her 1.000 çiftçiye bir Tarım Bakanlığı çalışanı düşerken, bugün 16 çiftçiye bir çalışan düşmekte idi.
Federal Satınalma Yönetmeliği 6.000 sayfa idi ve kamu ihaleleri ile ilgili 900 değişik yasa yürürlükteydi. Her kamu satınalımı için ortalama 23 imza gerekiyordu ve dolayısıyla kamu satınalma birimlerinde çalışanların sayısı 50 bini geçmişti.
1993'te Başkan Yardımcısı Al Gore "daha iyi çalışan ve daha uçuza malolan bir hükümet" oluşturmayı misyonları olarak gördüklerini ifade etti ve bütçe açığını kapatmakta önemli bir öge olarak gördükleri UPG Programını başlattıklarını açıkladı.
Ülkenin her yanından deneyimli federal kamu çalışanlarından Al Gore'un başkanlığında bir takım kuruldu ve bu takım hem bakanlıkları ve idareleri, hem de bütçe, satınalma ve personel idarelerini inceledi.
Başkan bütün bakanlardan kendi bakanlıklarında da benzer UPG takımları kurulmasını emretti. Geliştirilen önerileri uygulamak üzere de her bakanlıkta KY3 laboratuarları oluşturuldu. Yapılan genel çağrı üzerine ABD vatandaşlarından ve sivil toplum örgütlerinden 30.000'den fazla mektup ve telefon geldi.
UPG daha çok hükümetin ne yapması üzerine değil nasıl yapması üzerine yoğunlaştı, çünkü federal çalışanların büyük çoğunluğu iyi çalışanlar olmalarına karşın içinde bulundukları sistem onların yaratıcılığını ortadan kaldırarak verimsiz çalışmalarına yol açmaktaydı. Çok sayıda denetim mekanizması da bu durumu pekiştirmekteydi.
1930'lardan 1960'lara dek yukarıdan aşağıya aşırı merkezi hiyeraraşik bir bürokratik yapı kurulmuştu. Çoğu tekel konumunda olan bu kamu kurumlarıyenilikçilik, yaratıcılık veya geliştirmeye hemen hemen hiç prim vermiyordu.
Al Gore yaptığı bir açıklamada şunları söyledi:
"Hükümetle ilgili bütün problemleri biliyoruz, fakat olası çözümler konusunda çok az şey biliyoruz. Sonuç elde etmiş, müşterileri memnun olan ve üretkenliklerini artırmış organizasyonları inceledik. Sürekli öğrenen, yenilik yapan ve gelişen organizasyonlara baktık. Girişimci kamu kurumlarını gözledik. Ve bilgi toplumu hükümetinin gereksindiği olası çözümleri bulduk."
Çözüm politikası dört ana özellike çevresinde odaklanan 20 adımdan oluşturulmuştur. Bu adımlar bir yapboz gibidir. Birisi eksik kalırsa sonuç alınamaz.
Ana özellikler ve adımlar şunlardır:
1. Sorumluluğun niteliğini değiştirme: Kuralları yerine getirmekten sorumlu olmak yerine sonuç almaktan sorumlu olmak.
Adımlar:
1.1. Bütün müşterilerin söz hakkı olacaktır ve her söz dinlenecektir.
1.2. Kamu idareleri müşterileri için piyasa koşulları altında rekabet edecektir.
1.3. Eğer rekabet fizibl değilse, kamu idareleri piyasa işletmelerine benzetilecektir.
1.4. Bazı federal işlevler eski usul bürokrasilerden pazar mekanizmalarına devredilecektir.
2. Müşterilere birinci önceliği verme: iç ve dış müşteri tatminini elde etme.
Federal hükümette 14 bakanlık, 135 idare ve yüzlerce komisyon ve kurul bulunmaktadır. Bunların çalıştırdığı toplam personel 2 milyon 100 bindir (800.000 posta iştmelerinde). Savunmada da 1 milyon 900 bin subay ve diğer personel çalışmaktadır. Tüm bu çalışanların bir yıllık maaş toplamları birbuçuk trilyon dolardır ve ABD ulusal ekonomisinin üçte birine denktir.
3. Çalışanları başarmaları için yetkilendirme: Otoriteyi yayarak kültürel bir dönüşüm gerçekleştirme.
Adımlar:
3.1. Karar verme yetkisini işi yapanlara geçirin.
3.2. Her örgütü ve çalışanı açıkça anlaşılabilir ve fizibl çıktılardan sorumlu tutun.
3.3. Çalışanlara işlerini yapmaları için daha iyi araçlar sağlayın: eğitim, bilgi teknolojileri gibi.
3.4. Federal çalışma ofislerini çalışmak için uygun ortamlı hale getirin.
3.5. Çalışanlar ve yönetim yeni bir ortaklık oluşturmalıdır.
3.6. Aşağıdan yukarıya doğru kara vermeye geçiş için yukarıdan aşağıya destek sağlayın. Bir kültürü değiştirmek kuralları ve prosedürleri değiştirmekten çok daha zordur.
4. Yalınlık: Daha az ile daha fazla üretmek. Daha ucuza daha iyi hükümet.
4.1. Modası geçmiş, gereksiz, tekrar ve ulusal değil de özel çıkarlara hizmet eden programları tasfiye edin.
4.2. Daha fazla hizmeti bedeli karşılığında sağlayın.
4.3. Daha fazla üretkenlik için yatırım yapın.
4.4. Bilgi sistemleri ve ilitişim teknolojilerinden sonuna kadar yararlanarak kamuda yeniden yapılanmaya gerçekleştirin.
Bunları sağlayabilmek için tüm federal örgütlerin alışkanlıklarını, kültürlerini ve performanslarını dönüştürmeleri amaçlanmıştı. Burada General George S.Patton'un 1944'de söylediği bir söz yol göstericilik yaptı:
"İnsanlara hiçbir zaman işleri nasıl yapacaklarını söyleme. Neyi başarmak istediğini anlat, onlar yaratıcıklarıyla seni şaşırtacaklardır."
Al Gore çabuk hareket edilmesini istiyordu. Bürokrasinin doğasında olan değişime karşı dirence karşı, önerdikleri değişimlerin yaratacağı momentumun bu direnci altedeceğini bekliyordu.
-----------------------------------------------------
Al Gore (1993): Creating a Government That Works Better and Costs Less / The Report of the National Performance Review, Plume Books, New York
|
