Ergonomi, yunanca iş anlamına gelen ergon ile prensipler, kanunlar
anlamına gelen nomos adlı iki kelimenin birleşiminden oluşmuştur ve
iş bilimi anlamına gelmektedir.
Ergonomi kelimesi son zamanlarda sıkça kullanılmasına rağmen yeni
bir bilim değildir. Kelime ilk kez 1857 yılında kullanılmıştır.
Bazı Tanımlar
Ergonomi esas itibariyle iş yerinin çalışana uydurulmasıdır. Ne
kadar çok uyum sağlanırsa o kadar çok güvenlik ve çalışanın
etkinliği sağlanır.
Ergonomi, ürünleri, görevleri ve çevreyi çalışanlara uyumlandırarak
kalite, verimlilik ve performansın önündeki bariyerleri kaldırır.
Zayıf Ergonomi uygulamaları nelerdir?
Günümüzde niçin ergonominin adını sıkça duyuyoruz?
İş yerinde yeni riskler, tehlikeler mi var?
Zayıf iş yeri tasarımının sonuçları 17. yüzyılda ilk kez
belgelenmiştir.
Aşağıdakileri hiç duydunuz mu?
Tarihi Mesleki Rahatsızlıklar
- Bayan hizmetlilerin dizleri
- Bulaşık yıkayan kadınların başparmağı
- Yazarların el krampları
- Veri işleme hastalığı
- Rahiplerin ve rahibelerin dizleri
- Halı dokuyanların altları
- Çöp toplayanların omuzları
- Terzilerin bilekleri
Bu tarihi mesleki rahatsızlıklar hala daha günümüzde bulunuyor mu?
Evet.
Bu gibi rahatsızlıklar kas iskelet sistemi rahatsızlıkları olarak
çağrılan geniş incinme ve rahatsızlıklar kategorisinin bir
bölümüdür.
Kas iskelet sistemi rahatsızlıkları genellikle şiddetli travmalar
tarafından oluşmazlar ama kaslar, tendonlar (kirişler), bağlar,
eklemler, kıkırdaklar gibi yumuşak dokularda ve sinir sisteminde
tekrarlı incinmeler nedeniyle yavaşça ortaya çıkarlar.
Kas iskelet sistemi rahatsızlıkları, ofiste çalışanlardan endüstri
işçilerine, atletlere ve hobi ile uğraşanlara kadar herkeste
görülebilir.
İşle İlgili Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıkları, iş metotları ve
çevrenin neden olduğu ve kötüleştirdiği kas iskelet sistemi
rahatsızlıklarıdır.
Çalışanların fiziksel yeteneklerinin işin fiziksel gereklilikleri
ile uyuşmadığı zamanlarda ortaya çıkarlar.
Bazı Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıkları
Tendonlar, tenis ve golfcülerin dirsekleri, dizler, tetik parmağı,
carpal tüneli sendromu ve sırt gerilmesi
İşle İlgili Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarının Diğer Adları
- Tekrarlı Gerilme ya da Stres İncinmesi (RSI)
- Tekrarlı Haraket İncinmesi (RMI)
- Kümülativ Travma Rahatsızlığı (CTD)
- Aşırı Kullanma Sendromu
- Faaliyetle İlgili Ağrı Sendromu
Ergonomi iş koşullarından kaynaklanan kas iskelet sistemi
rahatsızlıkları önlemek için yardım edebilir.
Hangi İş Karakteristikleriniz kas iskelet sistemi rahatsızlıkları
konusunda sizi riske atar?
Çeşitli işle ilgili kas iskelet sistemi rahatsızlıkları, risk
faktörlerine aşırı, tekrarlı ve uzun süreli maruz kalma ile
çalışanların bedenlerine zarar verebilir.
Risk faktörleri şunları içerir;
- Tekrarlama
- Bedenin uygunsuz duruşu
- Statik duruş
- Düşük sıcaklıklarda çalışma
- Aşırı yüklenmeler
- Titreşim
- Sıkışma
- Yetersiz iyileşme
TEKRARLAMA
Aynı hareketi ya da bir grup haraketi aşırı bir biçimde yapma
Tekrarlamaya örnekler
- Her bir kaç saniyede aynı haraketi tekrarlama ya da arka arkaya 2
saatten fazla ve dakikada iki seferden fazla aynı beden parçalarını
içeren haraketlerin döngüsel tekrarı
- Bir iş gününde 4 saatten fazla sürekli klavye ya da bir aleti
kullanmak
- Hareketlerin aşırı tekrarı tendonları tahriş edebilir ve sinirler
üzerindeki basıncı artırabilir.
BEDENİN UYGUNSUZ DURUŞU, nötrün dışındaki duruşlardır.
Nötrlük en çok gücü ve kontrolü sağlayan her bir eklemin en uygun
pozisyonudur.
Fiziksel sınırları geren uygunsuz duruş ya da desteksiz duruş,
sinirler üzerinde baskı yapabilir ve tendonları tahriş edebilir.
Önce: Laboratuvar teknisyeni nötr olmayan bir pozisyonda hem
ekrandaki görüntüyü görmek için öne doğru boynunu eğer hem de kağıda
yazmak için ön kolunu (dirsekle bilek arası) masaya dayamak için
büker.
Ergonomik İyileştirme Sonrasında . Deniz askeri nötral pozisyondan
ekranı kolayca görebiliyor. İş istasyonu, kullanıcılar ile farklı iş
yükseklikleri için ayarlanmaktadır.
Ayaktayken iş dirsek yüksekliğinde yapılmaktadır.
UYGUNSUZ DURUŞLARA ÖRNEKLER
- Tekrarlı bir şekilde günde 2 satten daha fazla baş seviyesinin
üzerinde ellerle ya da omuz seviyesinin üzerinde dirseklerle çalışma
- Günde 2 saatten daha fazla diz çökme ya da çömelme
- Günde 2 saatten fazla sırt, boyun ya da kol bileği bükülmesi
- Otururken ayakların desteksiz bir biçimde bırakılması
BİLGİSAYAR KULLANIMI İÇİN NÖTRAL DURUŞ
Bilgisayarınızın ekranını direk olarak kolunuz uzunluğunda önünüze
yerleştirin
Ekranınızın üst kısmı göz seviyenizden çok yukarda olmamalıdır
(Tabii çift odaklı gözlük kullanmamak şartıyla).
Kağıtları masa üzerinde tutmaktan çok bilgisayar ekranınıza yakın
bir yerde doküman tutucu kullanın.
Fareniz klavyenizin yanında ve kullanıcı oturma pozisyonundayken
dirsek yüksekliği ile aynı yükseklikte olmalı.
Dizler rahat bir şekilde bükülmeli, ayaklar rahatça yüzeye
dayanmalıdır.
Eğer klavye yüksekliği dirsek yüksekliğine sandalye ayarlanarak
yükseltilebiliyorsa bir ayak desteği kullanılmalıdır.
Oturma yüksekliğini öyle ayarlayın ki üst kol dikey olarak
asılabilsin.
Dirsekler 90 derece bükülmüş, omuzlar rahatlamış, kol bilekleri
olduça düz.
Sırtın küçük bir bölümüne sağlam bir destek sağlayacak şekilde arka
desteği ayarlayın.
STATİK DURUŞ: Aynı pozisyonu koruma ya da belli bir zaman
diliminde aynı kas gücünü koruma
Çalışanların uzun süreli durduğu statik duruşlar ya da pozisyonlar
kaslara zarar verip kan akışını sınırlayabilir.
Önce: Tamirci, uçağı onarırken kollarını ve ellerini kaldırır
pozisyonda ve desteksiz bir şekilde statik bir duruş sergiliyor.
Ergonomik İyileştirme Sonrasında: Tekerlekli destek aracı tamirciye
yardımcı olur ve onu işine yakınlaştırır.
Devamı için....
|