Diversity Üzerine

Turgut ve Kadri arkadaşlarımızın konuyu tekrar gündeme getirmeleri yerinde oldu bence de... Bunu fırsat bilerek, hem kavramı dilbilgisi açısından biraz daha irdelemek, hem de Turgut'un düşünceleri üzerine bir şeyler katmak istedim. En aşağıda tekrar okuyabileceğiniz 3402 sayılı iletide, 2000 yılında KalDer'in organizasyonunu üstlendiği ve aslında bir EFQM kongresi olan Forum 2000 ana temasının "Managing Diversity: A Bridge to Excellence" olduğunu belirtmiştim.. Kongrenin Türkçe tanıtımlarında Diversity için "Farklılık" karşılığını benimsemistik. Ama "çeşitlilik" de güçlü bir seçenekti.

Önceki ileti de belirttim; kullanacağımız bağlama, çerçeveye göre ikisinin de daha iyi oturduğu yerler var. Size, yahoo' nun sitesinden hem "diversity" (isim) hem de "divert" (fiil) için bulduğum karşılıkları yazayım:

diversity
SYLLABICATION: di·ver·si·ty
PRONUNCIATION: d-vûrs-t, d-
NOUN: Inflected forms: pl. di·ver·si·ties
1a. The fact or quality of being diverse; difference. b. A point or respect in which things differ.
2. Variety or multiformity: “Charles Darwin saw in the diversity of species the principles of evolution that operated to generate the species: variation, competition and selection” (Scientific American).

Görüldüğü gibi; iki ana dalda değerlendirilebilecek anlamı var "diversity"nin....Ve aralarında ufak ayrımlar var. Türkçe olarak da, birinciye "farklılık", ikinciye "çeşitlilik" diyebiliriz sanıyorum. Ama ikisinin de, kendi başlarına "negatif" ya da "pozitif" anlam yüklü olduğunu düşünmüyorum. Daha sonra yazacaklarım da sunu gösterecek; iki sözcüğü "ve" ile bağlayarak kullanmak, çoğu kez daha doğru bir Türkçe *deyim* olacak... *Farklılık ve Çeşitliliklerin Yönetimi* gibi... İsmin fiil hali ise karşımıza 3 farklı anlamla çıkıyor:

divert
VERB: 1. To occupy in an agreeable or pleasing way: amuse, entertain, recreate, regale. See EXCITE . 2. To persuade (a person) not to do something: deter, discourage, dissuade. Idioms: talk out of. See PERSUASION . 3. To change the direction or course of: avert, deflect, deviate, pivot, shift, swing, turn, veer. See CHANGE .

Serbest bir çeviriyle; 1. Eğlendirmek, hoş tutmak. 2. Caydırmak, vazgeçirmek. 3. Yönünü, yatağını, yolunu değiştirmek, saptırmak.

diyebiliriz.

Demek ki, isim halinde buradaki 3. anlam devrede...Yani Turgut' ün yazısının son paragrafındaki saptama doğru...

Varolan bir şeyden bir şekilde,

ayrılma

farklılaşma

çeşitlenme

değişme

sapma

.....

var.

Şimdi. kavrama değişik düzeylerde, değişik açılardan bakmaya çalışalım.

Bu kavram, farklılık olarak ele alındığında, farklı dinlerden, farklı ırklardan, farklı uluslardan, farklı etnik kökenden gelen kişiler ya da toplulukların varlığını bilmemizi, farkında olmamızı anlatıyor.

Çeşitlilik olarak düşünüldüğünde, aynı cins topluluklar içinde dahi farklılaşmalar, sapmalar olabileceğinin bilincinde olunmasını gerektiriyor. Örneğin; cinsiyet, şişmanlık, fiziki engelli olma durumları, şive ile konuşma, vb.

Bu kavramların bilincinde olmak, farklılık ve çeşitliliklere saygılı olmak, bu nedenle kişi ve grupların ihtiyaçlarının anlaşılması ve giderilmesi, fırsat eşitliği, çağdaşlığın ve bilimsel yönetimin bir gereği olarak görülüyor.

Diversity Management* i bu şekilde açıklayabiliriz. (bu nedenle yukarıda *Farklılık ve Çeşitliliklerin Yönetimi* deyişini önerdim)...

Turgut arkadaşımızın da belirttiği gibi, bu kavramlar her ölçekte ve her platformda geçerli... Firma ölçeğinde, ABD' de belli başlı şirketlerin *diversity manager*ları var. Yasalar zaten bu kavramların gereklerini şirketlere empoze ediyor. Ama, şirketler bu yasalara ters bir şey yapmamanın yanı sıra, farklılık ve çeşitliliği sinerji yaratmak için kullanabilmenin yollarını arıyorlar. (Daha makro ölçeklere çıktığımızda ise... Bence işler bu noktada karışıyor... Örneğin, ülke içinde farklılıkları-çeşitlilikleri yönetmeye yatkın olan birçok ülke, ürünleri ile ister istemez (globalleşme???) kültürel çeşitliliği azaltıcı, indirgeyici bir etki yaratıyorlar.. Herkes aynı şeyleri yemeye, aynı şeyleri içmeye, aynı şeyleri giymeye, aynı dili konuşmaya doğru gidiyor. Bunu ayrıca irdeleyip, tartışmamız gerekir).

Listemiz ise kesinlikle bu kavramların geçerli olduğu bir ortam. Değişik yaş grupları, farklı cinsiyetler, değişik siyasal görüşler, değişik dinler... listemiz hepsini barındırıyor. Burada, yalnızca liste sahibinin değil, her üyenin, hepimizin, birer *diversity manager* olarak davranması beklenmeli... İşleyiş belgemizde, açıkça *Farklılık ve Çeşitliliklerin Yönetimi*nden söz edilmese de, belki uygun bir şekilde revize edebiliriz, söyle deniyor:

Üyeler mesajlarında her türlü siyasi görüşe, inanca ve/veya inançsızlığa saygı ve hoşgörü gösterir. Karşılıklı suçlama, sataşma, inançlara ve/veya inançsızlığa saldırı yapılamaz ve hakaret edilemez.

Karşılıklı saygı ve hoşgörü, empati, yazıları en anlaşılır biçimde yazmaya gayret etme, yazılanları anlamaya çalışarak okuma... gibi bir dizi şartın yerine getirilmesi lazım...

Daha sonra da, sinerji yaratacak faaliyetlere geçebilirsek, en güzeli... sistEM böyle bir platform olmaya en uygun aday...

Turgut ve Kadri arkadaşlarımın iletileri bana bunları düşündürtü...Eksiklik bir parça daha tamamlandıysa sevinirim.

Selam ve sevgilerimle,

Bahadır Akın '76

	Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü mezunlarının bir e-ortamıdır.
Ana Sayfa \| Etkinlikler \| Birikimler \| Ülke Gündemi \| Biz Bize \| Dağar \| Siteler \| Sanat \| Başka Şeyler