İş Etüdü Motivasyon Gülnur Sönmez

İş Etüdü Dersi Öğrencilerini Hangi Örneklerle Motive Edebiliriz?

Gülnur Sönmez

Ders Motivasyonu

Gülnur

Merhaba Hocam,
Aslında öğrencilere "bu bir teknisyenlik kursu değildir" dersek yalan söylemiş oluruz. Bence onun yerine şunları söylemek daha mantıklı:

- Varsayalım ki, endüstri mühendisleri iş etüdü eğitimini görmemiş olsalardı ve bu konu yalnızca teknisyenlere verilseydi, o zaman zaten pratikten oldukça uzak kalan mühendisler, teknisyenlerin gözünde iyice küçülmezler miydi? Anlamadığınız bir konuda teknisyenlere sözünüzü geçirebilir misiniz, ya da teknisyenlerin işlerini doğru yapıp yapmadıklarını denetleyebilir misiniz? Teknisyenlerle aynı dili konuşabilir misiniz, size saygı duymalarını sağlayabilir misiniz? Hem iş etüdü, disiplinler arası bir konudur. Teknisyen ergonomi bilmez, ücretlendirme sistemlerini bilmez, üretim planlamayı da bilmez. Dolayısıyla, teknisyenin getireceği çözümler de değerli olmakla birlikte, mühendisler de bu bilgileri ve sistem yaklaşımları ile teknisyenlerden daha farklı çözümler üretebilirler. İş etüdü, puzzle'ın önemli bir parçasıdır, puzzle'in diğer parçaları da üretim planlama, ücret sistemleri, ergonomi, motivasyon, maliyet muhasebesi, hat dengeleme, sürekli gelişim, vb.'dir.

- Hocalarımız bize şöyle bir benzetme yapmıştı: Doktorlar mecbur kalmadıkça igne yapmazlar, bu hemşirelerin görevidir. Ama, iğne yapmasını bilmek zorundadırlar. Siz hiç iğne yapmasını bilmeyen bir doktor gördünüz mü? İşte endüstri mühendisleri de, mecbur kalmadıkça ellerinde kronometreyle zaman ölçümü almazlar, ama zaman ölçümü yapmasını bilmeyen endüstri mühendisi de olmaz. - Ayrıca işletmelerde teknisyenleri iş etüdü konusunda eğitecek olanlar da endüstri mühendisleridir, çünkü bildiğim kadarıyla teknik liselerde, hatta teknik meslek yüksek okullarında bile öğrencilere iş etüdü eğitimi verilmiyor, iş etüdü konusunda öğrencilere yönelik kurslar da yok Türkiye'de bildiğim kadarıyla. Bu nedenle, eğitim sistemindeki bu boşluk giderilmediği sürece teknik personeli kurum içi eğitimlerle eğitmek de bize düşüyor. (MPM'nin geçmişte bu konuda girişimleri olmuş, iş etüdü konulu meslek yüksek okulu açılması için, ama hatırlayamadığım bir nedenden dolayı bu proje gerçekleşememiş.)

- ODTÜ'lu arkadaşlarımız büyük şirketlerde çalışmayı hedefliyorlardır eminim ki ama KOBİ'ler de endüstri mühendislerine ihtiyaç duyuyorlar ve KOBİ'lerde kilit adam pozisyonunda olduğunuz için, daha fazla konuda sorumluluk alarak deneyim elde edebiliyorsunuz. KOBİ'lerin en büyük eksiklerinden biri de, kağıt işlerini angarya gibi görüp, yeterli ölçüde kayıt tutmamalarıdır. Bu nedenle de üretim planları sağlıklı bir şekilde yapılamıyor, maliyetler sağlıklı bir şekilde belirlenemiyor. Çünkü birim zamanlar amatörce yapılan ölçümlerle, hatta bazen hiç ölçüm almadan belirleniyor. İş örneklemesi bilinmiyor bile. Bu nedenle, iş etüdünün Türkiye'de kolay kolay modası geçmeyecektir. Bir-iki KOBİ'de ses getiren çalışmalar yaparsanız, onlara güzel bir üretim planlama ve stok kontrolu sistemi ya da maliyet muhasebesi sistemi kurarsanız, bu sizin kariyeriniz için önemli bir artı puan olur ve büyük firmalarda çalışmanızı da kolaylaştırır.

- İş etüdünün ağırlıklı olarak işgücü ağırlıklı çalışmalarda kullanıldığı doğrudur, ancak örneğin, hizmet sektöründe, norm kadroların belirlenmesinde, büro işlerinde ve kamu kuruluşlarında bürokrasinin azaltılmasında, vb. de kullanılabilir. Hizmette de bir iş akışı vardır ve hiçbir iş akışı mükemmel değildir, sürekli iyileştirilmeye mahkumdur.

- Özellikle metod etüdü konusundaki başarılarınız, sizi iyi bir kalite güvencesi mühendisi de yapar. Süreç analizini yalnızca imalat süresini kısaltmak amacıyla değil, isterseniz kaliteyi artırmak ya da çalışanlara daha ergonomik bir iş ortamı sağlamak, hatta çevreyi daha temiz tutmak amacıyla da kullanabilirsiniz.

- İş etüdü, size kendi zamanınızı planlama açısından da farklı bir bakış acısı katar.

- İş etüdü sonucunda aldığınız verilerle, yöneticilerinize önünüzdeki iyileştirme fırsatları konusunda rakamlara dayalı raporlar sunabilirsiniz (özellikle de iş örneklemesi 2-3 hafta gibi kısa bir süre içinde sonuçlanır).

- İş etüdüne sadece birim zamanları belirlemeye yarayan bir yöntem olarak bakmayın, sorun çözmede etkili bir araç olarak da kullanılabildiğini unutmayın.

- Makine mühendisliğinden alınan "imal usülleri" dersini de iyi öğrenmelerini öneririm. Benim öğrencilere söyleyebileceklerim bunlar olurdu. Özellikle doktorun iğne yapması ile ilgili hocalarımın verdiği örnek, benim çok hoşuma gitmişti.

İş etüdünü bildiğim için pişman değilim, sadece keşke okuldayken laboratuvar çalışmalarımız olabilseydi diye hayıflanırım. Bir de son maddeden bir öncekini keşke okuldayken keşfetmiş olsaydım diye kendime zaman zaman kızarım...

İyi çalışmalar,

Gülnur Sönmez

13 Temmuz 2002

Esin Fakılı ... Arman Arıkan

	Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü mezunlarının bir e-ortamıdır.
Ana Sayfa \| Etkinlikler \| Birikimler \| Ülke Gündemi \| Biz Bize \| Dağar \| Siteler \| Sanat \| Başka Şeyler