ODTÜ mezunu endüstri mühendislerinin bugün kullanmakta olduğu liste (metu-ie-alumni@metu.edu.tr) herkes için çok yararlı olma potansiyeline sahip bir araçtır. Bu potansiyelden yararlanıldığı ölçüde liste güçlenir ve etkili olur. Bu potansiyelin kullanılamaması ise listeyi zayıflatır ve etkisini azaltır.
Eğer derdimiz olumluyu geliştirmek ve güçlendirmekse, listenin değişik yönlerine biraz daha yakından bakmakta yarar var. Bu konuda, kendimce bir şeyler söyleyeceğim. İki şey yazıyı daha yararlı kılabilirdi.
1. Gerçek veriler ve ölçümler üzerine yazabilseydim.
2. Belki ayrıntıyı daha da artırmak gerekli ama, ben yazsam bile, kim okuyacak?
ODTÜ Mezunu Endüstri Mühendisi
Bu listedeki potansiyelin niteliğini açıklayacak olan şey; bu listede bulunları ortaklaştıran niteliktir ki bu da ODTÜ mezunu endüstri mühendisi olmaktır.
Diğer Kimlikler
ODTÜ mezunu endüstri mühendisi, aynı zamanda bir çok farklı kimliğe de sahiptir. Bir iş yapar (ya da yapmaz), anne ya da babadır (ya da değildir), toplumun çeşitli düzeylerdeki bir üyesidir; partide, dernekte, vakıfta, spor kulübünde, vb. (ya da değildir), boş zamanlarını değişik biçimlerde değerlendirir. Bir etnik kökene sahiptir, inançları, idealleri, ütopyaları vardır; ya da yoktur. Fakat bu listede diğer kimlikleriyle değil, hatta genel olarak endüstri mühendisliği kimliğiyle de değil; ODTÜ mezunu endüstri mühendisi kimliği ile yer alır.
Bence; bizi, burada bir arada kılan bu belirleyici özellik; burada yapabileceklerimizi anlamlı ve etkili kılacak ilk ve en önemli özelliktir.
ODTÜ mezunu endüstri mühendisi; diğer kimlikleriyle bir bütün oluşturduğu için; her durumda, diğer kimliklerinin de bir yansıması olarak var olacaktır. Doğalı budur, aksi mümkün değildir.
Burada, söyleyebildiğimiz önde durması gerekenin ne olduğu ve (belki de fakat) diğerlerini de görmezden gelemeyeceğimiz.
Listede Yapılabileceklere Örnekler
ODTÜ mezunu endüstri mühendisleri bu listeden yararlanarak neler yapabilirler; kendi kendime, beynimi dalgalandırıp bir kaç şeyi alt alta sıralayayım:
§ İzlerini kaybettikleri arkadaşlarını bulurlar.
§ Okuldaş meslektaşlarının neler yaptıklarını öğrenirler.
§ Fiziksel olarak da bir araya gelme olanağı bulurlar; tanışırlar, hasret giderirler.
§ Bölümden haberdar olurlar.
§ Ellerindeki olanaklardan başkalarının (en azından birbirlerinin) yararlanmasını sağlarlar.
§ Öğrendiklerini paylaşırlar.
§ Çeşitli yetenekleri hakkında birbirlerini bilgilendirirler.
§ İhtiyacını duydukları bilgileri sağlamak üzere yardımlaşırlar.
§ İş olanakları konusunda birbirlerini bilgilendirirler.
§ Liste üzerinden gerçekleşen paylaşımlardan edinilen veriler ve bilgiler sayesinde daha özgül noktalarda iletişim ve işbirliği fırsatları yakalanır.
§ İşbirlikleri için girişimde bulunurlar.
§ İş ortaklıkları için girişimde bulunurlar.
§ Bölümdeki eğitimin daha iyi hale gelmesine yardımcı olacak bilgiler, veriler sağlarlar.
§ Bölüm; mezunlarını izleme ve kendini değerlendirme olanağı bulur.
§ Öğrencilerin kendilerini daha iyi yetiştirmelerini desteklemek üzere kendi işyerlerindeki olanakları geliştirirler (Staj, coop-education, vb.)
§ Mesleki olarak gelişme ve tazelenme için fırsatlar bulurlar, yaratırlar.
§ Meslek alanında yaşanan sorunları, dertleri tespit ederler; çözülebilir olarak gördüklerinin çözümü için harekete geçerler.
§ İletişimlerini etkili kılacak düzenlemelere giderler.
§ Dertleşirler
§ Ülke ve dünya sorunları hakkında görüşlerini bildirirler.
§ Yaygın olarak yanlış bilindiğini belirledikleri çeşitli konularda düzeltici bilgilendirme için kaynak ve veri sağlarlar.
§ .......
Ben yirmi kadarını sayabildim. Bu maddeleri 50-100 arasında bir düzeye çıkarmak da mümkün. Sonuçta da bu listede yapılabilecekleri büyük bir yaklaşıklıkla, açık seçik, madde madde belirlemiş oluruz. Ne yapılmayacağını saymanın bir anlamı yoktur.
Liste'nin Hayatımızdaki Yeri
Analiz edilmesi gereken bir diğer konu da; Listenin (metu-ie-alumni@metu.edu.tr) hayatımızdaki yerinin ne olduğudur. Sayıları bugün 750 dolayında olan liste üyeleri, listeye, kişisel koşul ve beklentilerine bağlı olarak çok farklı biçimde yaklaşmaktadır. Fakat, çok büyük bir çoğunluğun listeye ayırabileceği sürenin günde 10-20 dakika olmasını beklemek gerektiğine inanıyorum. Listede yapılabilecekler konusunda, kendilerine görev verenler zaman zaman bunun üstüne çıkacaklardır. Bu da demektir ki; Listeye yazılacak yazıların 0,1-2 dakika içerisinde okunabilecek yazılar olması gerekiyor. Böyle olunca, günde 20-30 kişinin yazdıkları liste üyeleri açısından incelenebilir olacaktır.
Listeye; günde, 20 dakikada baş edilemeyecek büyüklükte mesaj gelmiş olması durumunda bugünkü sayılara dönüştürerek tahminlerde bulunarak söyleyeyim. 700 kişi mesajlardan kendisi için anlamlı bulduğu 2-3 mesajın dışındakileri hiç okuyamayacaktır. 50 kişi daha yüksek bir ilgi gösterme şansına sahip olacaktır.
Üstteki paragraftaki 20'yi 10 olarak değiştirirseniz; diğerleri de 500, 2-5 ve 250 olarak değişir.
Bunlar da yaklaşıklık çerçevesinde değerlendirilmesi gereken analizlerdir. Fakat, yaptığımız işin etki düzeyini yükseltmek isteyenler bunlardan yeterince anlam çıkarabilir.
Konunun Özelliği
Yukarıdaki analizde gözetmediğimiz şey mesaj konularının özelliği idi. Mesajların özelliği; çekicilik ve ilgi üzerinde etkili olacaktır. Mesajlar, üyelerin ilgi alanlarıyla, gündemle, yazarın oluşturduğu güvenle ilişkisi çerçevesinde değerlendirilirler.
Konu Seçimi
Konuların işe yarama ve etkili olmasını gördükleri ilgi belirlemez; hayatın (dünyanın) değişimine yaptığı katkı belirler. Bir mesajın içindeki herhangi bir bilgi sadece bir kişinin elinde bile dönüştürücü bir etki yapabilir. Bunu belirleyebilmek de çok güçtür.
Katılım
Listede daha çok kişinin fikrini belirtmesi ya da bilgi vermesi çok sayıda faktöre bağlıdır. Listenin etkili olma düzeyi arttıkça, katılım iki yönlü (hem izlenme, hem yazma) olarak artma eğiliminde olacaktır.
Örneğin, bugün üyelerin listeye ayırdığı sürenin toplamı günde 5000 dakika (10 iş günü) ise; listenin etkisine bağlı olarak bu süre artabilir ya da azalabilir. Açıktır ki listeye ayrılan süre günde 10 endüstri mühendisi beyingücü ise; bunun bir karşılığının olmasını beklemekte herkes haklı olacaktır. Bu karşılığı ölçmek imkansıza yakındır. Gene de, becerilebilse; günlük toplam süre, rasyonel bir topluluk varsayımı ile, önemli bir yaklaşım sağlayabilir.
Analizi daha fazla uzatmayıp arkadaşlarımızın yaratıcılığıyla tamamlayıcılığına bırakmak istiyorum.
Birkaç Pratik Yargı
Fakat bir kaç kişisel pratik yargıda bulunmamı hoş göreceğinizi umuyorum.
§ Yukarıdaki inceleme başlıklarının beni ulaştırdığı sonuçlardan, güncel olarak, en önemlisi, konu kısıtlaması koymanın doğru olmayacağı; bunun yerine öncelikli alanlara somut örnekler üzerinden yoğunlaşmanın istenebileceğidir. Bazı arkadaşlar buna demokrasi açısından yaklaşarak ulaştılar. Ben de ODTÜ mezunu endüstri mühendisinin diğer kimlikleri, konuların özellikleri ve konu seçimi irdelemelerinden bu yargıya vardım. Aynı noktalardan bakarak farklı yargılara ulaşacak arkadaşları da anlamaya çalışacağım.
§ İkinci yargım da şudur: Bir oylamaya kadar vardığı ve önemli bir destek de bulduğu için bazı konulara (bugün, bu konu; din konusuydu.) ölçülü yaklaşılması gerektiği sanırım anlaşılmıştır. Bir çok arkadaşımız, demokrasinin de kendisini koruması için bir takım mekanizmalara ihtiyaç duymasıyla açıkladı bu durumu. Ben bu konuya, bir takım zorunlulukların dikkate alınmasına özen gösterilmesi ihtiyacı olarak yaklaştım: Temel kimlik, Listede yapılabileceklere örnekler, Listenin hayatımızdaki yeri ve Katılım başlıkları işin bu yönü üzerinde bir ölçüde açıklayıcı olmuştur sanıyorum.
Şunu söyleyecek olanlar benim sesimi kesebilirler: Konu, uslup, vb. kısıtlamaları koymadık; senin istediğin özen de gösterilmedi; o zaman ne olacak? Bütün söyleyebileceğim şu, yukarıda da belirttiğim gibi oylamayı da anlamaya ve yorumlamaya çalışıyorum.
|
