Türk okumuş yazmışları
arasında dil tartışmaları, CHP tartışmaları gibi, hiç bitmez.
Tartışma genellikle "kelime" düzeyinde sürdürülür: "agresif" mi,
"mütecaviz" mi, "saldırgan" mı?
Bu tartışma gereksizdir demek istemiyorum ama, bir dilin;
düşünceleri, duyguları kavramlaştırma, anlatma kapasitesi
kelimelerle sınırlı değildir. Elinizin altında (diyelim ki
İngilizcede olduğu gibi) çok sayıda kelimenin olması işinizi
kolaylaştırır ama, karmaşık düşünceleri kelime bakımından daha
yoksul bir dilde de ifade edebilirsiniz.
[Dilin bir de yapısı/sesi vardır. Örneğin bizim eski şiirimizde
neredeyse hiç bir kelime dar anlamıyla Türkçe değildir, ama şiir
Türkçedir.]
Her neyse, amacım, Alpay'ın aşağıdaki* iletisinden yola çıkarak (CHP
yorgunu listemizde) yeni bir dil tartışması başlatmak değil.
Alpay'ın değindiğini şu "knowledge/information" meselesine başka bir
açıdan değinmek.
***
Önce biraz geri gidelim: Ben geçtiğimiz haftalarda "knowledge
econonomy", "knowledge versus information", "knowledge management"
gibi konularda bir dizi makale okurken, kendi kendime "knowledge ve
information kavramlarının tartışıldığı bir yazıda, bunların türkçe
karşılığı olarak ne kullanacağız" diye sormuştum.
Yukarıda çizdiğim çerçevede; önce bu kavramların anlamı üzerinde bir
ortak anlayışa ulaşmak gerekiyor. Bundan sonra hangi kelimeyi
kullanacağımıza ya da yeni bir kelime "uydurup uydurmayacağımıza"
karar verebiliriz.
Okuduklarımın ışığında iki kavram çifti ortaya çıkıyor:
1. data/information;
2. information/knowledge.
Bu kavramlar konusunda
okuduklarımı burada özetleyecek değilim.
İlgilenenler kendileri de okurlar -- ya da zaten okumuşlardır.
Ben bunlar üzerine okurken/düşünürken, Turgut'un [Utzel!] "Seyfi
Usta" yazısı ve hemen ardından Cemalettin'ın "Seyfi Usta" yazısı
geldi.
[Nezih, bu iki muhteşem yazı bence SistEM'de "ebed-müddet" kalmalı
ve gelecek mühendis kuşaklarınca okunmalı.]
Alaka? Bence bu yazılar knowledge'ın ne olduğunu ve nasıl/ne ölçüde
[benim okuduğum makalelerde geçen "teknik" bir terimle] "kodifiye"
edilebileceğini çok iyi anlatıyordu.
***
Dediğim gibi, size uzun uzun bu ilişkiyi anlatacak değilim. Bunun
yerine, listede bu konuyla ilgilenenler vardır umuduyla, bir dizi
soru soracağım:
1. Sizin için "knowledge" kavramı ne ifade ediyor?
2. Seyfi Ustaların becerisi/bilgisi "knowledge" mıdır?
3. Turgut'un Excel'de "kodladığı" kendi "knowledge'ı" mı?
4. Turgut ve Cemalettin'in karşı olduğu SAP, MRP gibi paket
yazılımlar "knowledge" içeriyor mu?
5. Bu bağlamda, "knowledge" için (diriltip) kullanabileceğimiz
"eski" bir kelime var mı?
6. Knowledge için yeni bir kelime önerebilir misiniz? Eğer "alakaya
mazhar" bulurlarsa, listede üyelerinin geniş deneyimi/birikimi ile
[genellikle iktisatçıların ve "information science" uzmanlarının
tartıştığı] bu önemli konuda ilginç görüşler ortaya çıkacağını
sanıyorum.
Selamlar
Ercan Erkul 1978
9 Nisan 2004, Ankara
* "knowledge da information da bilgi kelimesine cokuyor. sonra bu
bilgi nedir diye tartisip duruyoruz..."
Alpay Erturkmen
Friday, April 09, 2004 11:29 |